Arrazakeria

• Aurreiritziak toki guztietan daude

  Thomas Pierre (1977) Paris, Frantzia

  Zoazen tokira zoazela, bertakoek beti izango dituzte aurreiritziak etorkinekin, eta hori normala dela dio.

• Atzerritar sentitzea

  Fariba Sheikhan Uriarte (1988) Gernika, Euskal Herria

  Jendeak bere izena entzutean atzerritarra dela pentsatzen du, eta era batean bada, hemendik kanpo denbora asko ematen duelako.

• Aurreiritzien inguruan bere iritzia

  Zhanpeng Ling (1990) Hong Kong, Txina

  Denok ditugula aurreiritziak uste du. Berauei aurre egiteko garrantzitsuena, bakoitzak bere identitatea modu sendo batean eraikitzea dela dio.

• Ondo tratatua sentitu da herrian

  Zishan Tariq (1993) Pakistan, Pakistan

  Berak ez du arrazakeriarik jasan. Umetan ikastolan ibili zen, eta lehenengotako paskitandarra zen gainera Antzuolan.

• Arrazakeriarik ez du pairatu

  Etsuko Oku (1956) Chiba, Japonia

  Londresen ez zuen arrazakeriarik sentitu; agian herri txikietara bidaiatzean bai begiratzen ziotela pixka bat gaizki. Donostian, 2006an iritsi zenean, agian ez zegoen orain beste asiar, eta horregatik jendeak jakin-minez begiratzen zion; baina ez da inoiz gaizki sentitu.

• Arrazakeria, gutxi I

  Helen Groome (1958) Erresuma Batua, Ingalaterra

  Pertsonalki behin izan zuen arrazakeriarekin loturiko arazo bat, bestela ez. Bere iritziz, Euskal Herrian arrazakeria gutxi dago.

• Arrazakeriarik ikusi duzu?

  Jordi Estivill i Castany (1985) Bartzelona, Katalunia

  Begi bistakoa ez bada ere, arrazakeria sozio-kulturala orokorra dagoela dio Jordik.

• Arrazakeriari buruz

  Naran-Erdene Tumur-Urgudul () Ulan Bator, Mongolia

  Bera ez da baztertuta sentitu, baina neska musulmanak bai, zapia daramatenak, ez dituztelako lanetan hartzen. Ez du arrazakeriarik jasan, baina mina ematen dio hemen down sindromedunei "mongoliko" edo "mongol" esaten diegula entzuten duenean.

• Beloari edo buruko zapiari buruz

  Sara El Houssiny (1986) El Cairo, Egipto

  Integratzeko arazorik izan duen galdetuta, beloa edo buruko zapia aipatu du. Batzuek gorrotoz begiratzen diote, uste dutelako zapia eramatera derrigortu dutela, eta ez da egia.

• Erronka: lana aurkitzea

  Sara El Houssiny (1986) El Cairo, Egipto

  Neska musulmanentzat lana aurkitzea erronka bat dela dio.

• Beloa eramatea, lana aurkitzeko oztopo

  Sara El Houssiny (1986) El Cairo, Egipto

  Lana aurkitzeko, beloa edo buruko zapia eramatea oztopo bat da hemen: ez ei dituzte kontratatzen. Hala ere, publikoaren aurrean lana egitea ez da bere asmoa, oso zaila ikusten duelako, baina bai bulego batean.

• Arrazakeria, beloa dela eta

  Sara El Houssiny (1986) El Cairo, Egipto

  Arrazakeria. Birritan gertatu zaio emakumeak gerturatzea, esanez hemen ezin duela buruko zapia erabili.

• Jatorriak baldintzatuta

  Sara El Houssiny (1986) El Cairo, Egipto

  Jatorriaren arabera, etorkinak ezberdin hartzea mundu osoan gertatzen dela dio.

• Arrazakeriarik ez du somatu

  Anneli Kurg (1979) Estonia, Estonia

  Ez du arrazakeriarik ikusi hemen.

• Atzerritarrei buruz gaizkiesanak

  Radi Stoyanova (1999) Bulgaria, Bulgaria

  Atzerritarrei buruzko komentario txarrak entzun izan ditu, mingarriak. Bere esanetan, hori ez da errealitatea.

• Jatorrak dira Donostian

  Alia Adhia (1982) Yakarta, Indonesia

  Donostiako jendea jatorra da, eta ez du integrazio edo arrazakeria kasurik pairatu. Bertakoa balitz bezala tratatu dute.

• Sudur eta belarri euskaldunak

  Salman Garip (1980) Kahraman Maraç, Turkia

  Kanpotarra izateagatik ez da baztertua sentitu; gainera, dituen sudur eta belarriekin pixka bat euskalduna ematen duela dio. Askotan jendeak euskaraz egiten zion, nahastuta.

• Integrazio arazoak izatea ohikoa da

  Bake Diatta (1972) Senegal, Senegal

  Integrazio arazoak izateari normala deritzo: batzuk gaizki begiratuko zaituzte, beste batzuk jatorrak dira; halakoa da bizitza!

• Senegalen, denak senegaldar

  Bake Diatta (1972) Senegal, Senegal

  Etorkin maila ezberdinak daude: balantza batzuen alde eta besteen kontra dago (afrikarrak); ohituta dago. Senegalen ez da hori gertatzen kanpotarrekin.

• Integrazioari buruzko hausnarketa

  Tarana Karimova (1977) Culfa, Azerbaijan

  SOS Arrazakerian egiten du lana. Integrazioa ez da erraza izaten, baina berak lana izan du hasieratik. Konturatu da gizartean guneak banatuta daudela. Bakoitzak bere nortasunaren arabera bizi behar du prozesua. Zapia eramateagatik izan duen esperientzia.

• Kultur aniztasunaz, elkarbizitzaz eta ezjakintasunaz

  Tarana Karimova (1977) Culfa, Azerbaijan

  Beti defendatu du kultur aniztasuna. Aberastasuna da. Gai honetan nola sentsibilizatu? Non daude etorkinak? Askotan auzo jakinetan pilatzen dira. Garrantzitsua da nahastuta bizitzea, elkarbizitzarako. Behar berdinak dauzkagula dio. Ezjakintasun handia dauka jendeak.

• Gaizki begiratua, marokoarra delako

  Reda Bibito (1995) Maroko, Maroko

  Marokoarra izateagatik gaizki begiratzen diote, eta lana aurkitzeko arazoak ditu.

• Arrazakeriarik ez

  Surendra Pantha (1980) Pokhara, Nepal

  Arrazakeriarik ez du ikusi hemen. Bertako jendearekin irteten da, eta gustura dago.

• Arazoak eta aukerak izan ditu Euskal Herrian

  Fadilu Salifu (1997) Ghana, Ghana

  Arazo asko izan zituen Euskal Herrira etortzean: oso pozik zegoen baina gauzak ez ziren berak uste bezala atera. Euskal Herrian dena eman diotela aipatzen du: ikasteko aukera, lanerako aukera...

• "Jendearen erreakzioa da garrantzitsuena"

  Marie Toure (1976) Konakry, Gineako Errepublika

  Ez du arrazakeriarik ezagutu bertan. Beretzat garrantzitsuena pertsonak dira; erreakzioak ikusita ikus daiteke bakoitza nolakoa den.

• Musulmanekin tentsiorik bai herrian?

  Jamel Djellaoui (1967) Cherchell, Aljeria

  Zumaian ez du horrelakorik nabaritu.

• Integrazioa eta arrazakeria

  Aritz Branton (1964) Malmesbury, Ingalaterra

  Nahiz eta berak integratzeko arazorik ez izan, arrazakeria dagoela uste du, ez bakarrik hemen, baizik eta mundu osoan. Gainera, desberdintasunak egiten direla dio etorkinen jatorriaren arabera.

• Etorkinei buruzko aurreiritziak

  Aisha Ourdi El Alaoui (1989) Er Rashidia, Maroko

  Aishak ez du buruko zapia erabiltzen eta beraz ez du horrekin lotutako arazorik izan. Baina egia da marokoarrei buruzko aurreiritziak badaudela. Etorkinei buruzko komentarioak.

• Kanpotarra eta euskalduna izatearen "arazoa"

  Khalila Lamkhanter Ouafa (1989) Fraita, Maroko

  Zumarraga eta Urretxun ez da horrenbeste euskara entzuten kalean. Khalila euskaraz egiten du baina batzuetan bere burua mugatzen du, pertsona batzuk ez direlako ongi sentitzen berak euskaraz dakielako eta haiek ez.

• Lehenengo hitza euskaraz, aurreiritziak apurtzeko

  Khalila Lamkhanter Ouafa (1989) Fraita, Maroko

  Buruan zapia eramatea bandera bat eramatea bezalakoa da eta horrek aurreiritziak sortzen ditu., nahiz eta hitz egiten hasi orduko aldendu. Lehenengo hitza euskaraz egitea asko lagundtzen dio hasierako aurreiritziekin apurtzeko.

• Zapia eramaten hasteagatik lanean baztertua

  Khalila Lamkhanter Ouafa (1989) Fraita, Maroko

  Ez du beti zapia eraman eta ipini zuenean, arazoak izan zituen lana aurkitzeko. Aurretik lan egindako denda batean ez zioten lana eman, nahiz eta langileak behar zituzten. Orain ospitalean lan egiten du eta ez du inoiz arazorik izan.

• Islamofobia eta txiroen aurkako arrazakeria

  Khalila Lamkhanter Ouafa (1989) Fraita, Maroko

  Etorkinen jatorriaren araberagatik baino, erlijioagatik arrazakeria gehiago edo gutxiago dagoela uste du. Musulmanen aurkako arrazakeria handiagoa izan da. Txiroen kontrako arrazakeria leku guztietan dago.

• Pertsonaren izaerak integrazioa baldintzatu

  Karolina Angelika Szczygielska (1998) Lubartów, Polonia

  Hasieran desberdina sentitu zen arren, arrazakeriarik ez du jasan eta, orokorrean, ez du ikusi ere. Hala ere, jatorria edo koloreari baino, kanpoko pertsonak integratzeko egiten duen ahaleginari begiratu beharko litzaiokeela iruditzen zaio. Jatorriak baino, integratzeko orduan garrantzia handiagoa luke pertsonaren izaerak eta haren gogoak.

• Bazterketarik ez

  Manuel Peña Fernandez (1939) Villanueva de las Peras, Espainia

  Urolako trena itxi zutenean, Urretxura bizitzera joan ziren denerako autoa behar zutelako. Ez dute inoiz bazterketarik jasa eta oso ondo integratu da, nahiz eta euskaraz ez jakin.

• Abizen erdalduna izateagatik burlak jasotzea

  Gorka Hermosa Sánchez (1976) Urretxu, Euskal Herria

  Gorka da guraso kanpotarrak dituen bere kuadrilako bakarra. Umetan, abizenagatik burlak jasotzen zituzten.

• Bi Euskal Herri

  Jon Maia Soria (1972) Urretxu, Euskal Herria

  Bertako askok kanpokoa mehatxu gisa ikusi izan du. Aurreiritzi asko egon dira bi aldeetatik. Oraindik banaketa horrek irauten duela uste du, batez ere politikoki. Kanpotarrak izendatzeko hitzak. Garai hartako eta gaur eguneko inmigrazioan gauza batzuk errepikatu egiten dira, batez ere klasismoa.

• "Hezur Beltzak"

  Jon Maia Soria (1972) Urretxu, Euskal Herria

  "Hezur Beltzak" musika taldea ikuskizun batetik sortu zuen Jonek. Bertan ezagutu zituen Gorka Hermosa eta Jesus Prieto 'Pitti'. "Hezur beltzak" izena nondik datorren. Kanpotarrei deitzeko beste modu batzuk.

• Kanpotarra izateagatik, ezberdin tratatua

  Souad Ouafa Hamriri (1968) Torres de Alcala, Maroko

  Arrazagatik ezberdin tratatua izan dela sentitu da. Egoera batzuk kontatzen ditu.

• Zapia eramateagatik lana aurkitzeko zailtasunak

  Souad Ouafa Hamriri (1968) Torres de Alcala, Maroko

  Lau semeak piskat nagusiagoak zirenean lan bila joan zen eta zapia eramateagatik ez zuen arazorik izan baina bere lehengusina batek bai.

• Izenagatik, aurreiritziak

  Sidi El Bouanani Ouafa (1990) Zumarraga, Euskal Herria

  Guraso etorkinak izateagatik ez da inoiz baldintzatua sentitu, baina bai bizileku aldaketengatik. Aldiz, izenagatik aurreiritziak jasan izan ditu.

• Bezeroei lehenengo hitza beti euskaraz

  Sidi El Bouanani Ouafa (1990) Zumarraga, Euskal Herria

  Informatika-denda batean lan egiten du eta bere leheneng hitza beti euskaraz da. Askotan, nahiz eta berak euskaraz egin eta bezeroa ere euskalduna izan, azken honek gaztelaniara jotzen du Sidi kanpotarra dela pentsatuz.

• Alardea oso umiliagarria zen

  Mila Etxezarreta Agirre (1957) Joxe Mari Mendizabal Lete (1955) ,

  Diskurtsoa ere aldatu egin zuten alardean. Oso umiliagarria zela kontatzen dute. Orain euskaraz egiten dela diote.

• Lizeoaren obran eraldaketak

  Joxe Ignazio Murua Elizondo (1947) ,

  Lizeoaren obrak luzatu egin ziren eta lanak eraldatu behar izan ziren. Joxe Ignaziok borondatez hartu zuen parte lizeoaren obran.

• Ikastolen metodologia nolakoa izan behar den

  Joxe Ignazio Murua Elizondo (1947) ,

  Gau eskoletatik, lizeoa bultzatu nahi zuten. Lizeoa eta beste ikastetxe batzuen arteko ezberdintasuna bermatu nahi izan du beti. Hala ere, ikastolek erdal eskolen metodologia berdina jarraitzen dutela uste du.

• Hasierako eta gaur egungo ikastolen metodologia

  Joxe Ignazio Murua Elizondo (1947) ,

  Garai bateko ikastolen metodologia eta gaur egunekoak ez du zerikusirik. Metodologia xamur eta errazaren aldekoa da. Gaur egun, lehiakortasun larregi dago.

• Pasai San Pedroko ikastolako lehendakaria

  Joxe Ignazio Murua Elizondo (1947) ,

  Simon Garin, Larrañaga, Zurutuza... izan ziren lizeoaren proiektuan parte hartutako batzuk. Pasai San Pedroko ikastolako lehendakaria izan zen. Gurasoekin eta irakasleekin egiten ziren bilerak, haien iritziak jasotzeko.

• San Pedroko ikastola

  Joxe Ignazio Murua Elizondo (1947) ,

  Gaur egun erretiratuen elkartea dagoen lekuan egon zen ikastola San Pedron. Hortik lizeora joan ziren ikasleak.

• Ikastolak belaunaldiarteko harremanak bultzatu behar ditu

  Joxe Ignazio Murua Elizondo (1947) ,

  Ikastolak belaunaldiarteko harremanak bultzatu behar ditu. Azken bi urteetan, Joxe Ignazioren elkartearen bidez, gabonetako postal nominatiboak egin dituzte ikasleek. Trintxerpen ere, belaunaldiarteko harremanak sortzeko ekintzak egin dira.

• Herri txikietan zerbait sortzea zailagoa da

  Joxe Ignazio Murua Elizondo (1947) ,

  Herri txikietan zerbait sortzea balore gehiago dauka herri handietan sortzea baino, jende gutxiago dagoelako.

• Trintxerpeko ikastola I

  Ines Agote Alberro (1963) ,

  San Pedron ikastola sortu zenean hara joan zen ikastera. Denbora gutxira sortu zen Trintxerpen eta 1.mailatik 4.mailara denek elkarrekin ikasten zuten. Atsedenaldi guztia abesten pasatzen zuten. Martin Txilibitu eta Xabiertxo liburuak erabiltzen zituzten.

• Trintxerpeko ikastola II

  Ines Agote Alberro (1963) ,

  San Pedroko ikastola 1966an sortu zen. Pilartxo Arratibel zen andereñoa eta asko abesten zuten. Ikasturte berdinean Trintxerpen zabaldu zen ikastola, Bordatxon, Arraindegi kaleko goikaldean. 1.go, 2., 3. eta 4. mailakoak elkarrekin ikasten zuten. Beste gela batean haur eskolakoak zeuden Gurutze Urresti andereñoarekin.

• Trintxerpeko ikastolako sortzaileak, Egiatarrak

  Ines Agote Alberro (1963) ,

  Trintxerpeko ikastolako lehenengo andereñoa Carmen Laka zen. ikastola, Xabin eta Doni Egiak bultzatuta sortu zen. Familia euskaldunen seme-alabak joaten ziren ikastolara.

• Trintxerpeko txabolsotoa

  Ines Agote Alberro (1963) ,

  Trintxerpeko txabolsotoak, portu inguruan antolatzen ziren, herriko jaietan. Etxetik janaria prestatzen zen eta bertan saldu.

• Herrera eta Altza, lizeotik kanpo

  Ines Agote Alberro (1963) ,

  4. maila bukatuta Herri Ametsa ikastetxera joan zen eta batxilergoa egitera Oreretara ikastolara. Bere anaia gaztea lizeora joan zen. Hasieran Herrera eta Altzakoak ere lizeoaren proiektuan sartuta zeuden, baina azkenean ezetz erabaki zuten.

• Lizeoaren inaugurazio eguna

  Ines Agote Alberro (1963) ,

  Lizeoaren inaugurazioan txistua jo zuen bertan. Hotz handia egiten zuela gogoratzen du.

• Pilartxo Arratibelekin beti kantuan

  Ines Agote Alberro (1963) ,

  Pilartxo Arratibel oso alaia zen. Beti kantatzen ibiltzen ziren eta ipuin asko kontatzen zikien. Elizkoia zen eta kanta batzuk erlijiosoak izaten ziren.

• Trintxerpeko ikastolako andereñoak

  Ines Agote Alberro (1963) ,

  Trintxerpeko ikastolan asko kantatzen zuten. Carmen Laka andereñoa serioa eta oso diziplinatua zen. Ikasturteko azken egunean Carmenen urtebetetzea izaten zen eta kohete bat eramaten zuen. Gelan adin ezberdinekoak zeudenez, familia bat bezalakoa ziren. Gurutze Urresti eta Carmenen iloba bat, Jone, zeuden ikastolan ere.

• Trintxerpeko ikastolako materialak, liburuak...

  Ines Agote Alberro (1963) ,

  Martin Txilibitu eta Xabiertxo erabiltzen zuten ikastolan. Koadernoan egiten zituzten gauzak. "Ikasteko" izeneko liburu bat gogoratzen du. Liburu asko gaztelaniaz ziren eta itzulpenak egiten zituzten. Plastikozko koloretako zotz batzuk erabiltzen zituzten, plastilina, buztina...

• Bordatxotik Gran Sol zinearen parera

  Ines Agote Alberro (1963) ,

  Bordatxo ikastola txiki gelditu zen eta Gran Sol zinearen parera mugitu zen ikastola.

• Gurasoen inplikazioa ikastolan

  Ines Agote Alberro (1963) ,

  Ikastolarentzat dirua biltzeko txabolsotoak antolatzen zituzten gurasoek. Gelak txukuntzen, pintatzen eta garbitzen ibiltzen ziren ere.

• Trintxerpeko ikastolaren kokapenak eta andereñoak

  Ines Agote Alberro (1963) ,

  Trintxerpeko ikastolaren kokapenak. Margari Irigoien irakaslea ez du gogoratzen, bera ordurako Herreran zegoelako ikasten. Lehenengo andereñoak, Jone Egia, Carmen Laka eta Gurutze Urresti izan ziren.

• Ikastolako metodologia ezberdina zen

  Ines Agote Alberro (1963) ,

  Ikastolaren metodologia ezberdina zen. Bera ikastolatik etxera heltzean solfeora, txistura... joaten zen eta beste ikastetxe batzuetara joaten ziren bere anai-arreba nagusiek beti etxekolanak zituzten.

• Euskarazko lehenengo ipuinak

  Ines Agote Alberro (1963) ,

  Argazkian agertzen diren euskarazko ipuinetan oinarritzen ziren hizkuntza lantzeko.

• Trintxerpeko ikastolatik farora txangoak

  Ines Agote Alberro (1963) ,

  Trintxerpeko ikastolako argazki bat, Carmen Laka andereñoarekin. Atsedenaldiak kantatzen pasatzen zituzten. Batzietan txangoak egiten zituzten faro aldera.

• Hasierako ikastolen inguruan, gurasoek duda

  Ines Agote Alberro (1963) ,

  Ikastola zerbait berria zenez, guraso batzuek seme-alabak atera egin zituzten fraideetara eramateko.

• Egiatarrak izan ziren Trintxerpeko ikastolaren sortzaileak

  Ines Agote Alberro (1963) ,

  Trintxerpeko ikastolaren ideiaren sorrera Arraindegi kalean sortu zen. Bertan Egiatarrek galdatedi bat zuten. Carmen Laka, lehenendo andereñoa, haien koinata zen. Ondarroakoa zela uste du.

• Ikastola familia handia bat bezalakoa zen

  Ines Agote Alberro (1963) ,

  Ikastolarekiko oso oroitzapenak onak ditu. Modu aktibo batean ikasten zuten eta irakasle, guraso eta ikasleen artean harremana oso estua zen.

• Bi Euskal Herri

  Jon Maia Soria (1972) ,

  Bertako askok kanpokoa mehatxu gisa ikusi izan du. Aurreiritzi asko egon dira bi aldeetatik. Oraindik banaketa horrek irauten duela uste du, batez ere politikoki. Kanpotarrak izendatzeko hitzak. Garai hartako eta gaur eguneko inmigrazioan gauza batzuk errepikatu egiten dira, batez ere klasismoa.

• "Hezur Beltzak"

  Jon Maia Soria (1972) ,

  "Hezur Beltzak" musika taldea ikuskizun batetik sortu zuen Jonek. Bertan ezagutu zituen Gorka Hermosa eta Jesus Prieto 'Pitti'. "Hezur beltzak" izena nondik datorren. Kanpotarrei deitzeko beste modu batzuk.