- Eleaniztasuna
- Ama hizkuntza
- Hizkuntza ikasketa
- Eleaniztasunaren esperientzia pertsonala
- Euskarari buruzko iritziak
- Hiztegia 101L
- Abestiak
- Hitz batzuk euskaraz
- Kultur aniztasuna
- Aurkezpen pertsonalak
- Kultur aniztasunaz esperientzia pertsonala
- Jatorrizko herrialdea
- Bizikidetza proiektuak
- Turismoa (101L)
- Migrazioak
- Zergatik aldatu bizitokiz
- Lehenengo hilabeteetako esperientzia
- Zer falta jatorriko bizitokitik?
- Zer gustatu Euskal Herritik?
- Integrazioa
- Etorkinen bizitza baldintzak
- Integraziorako bideak eta arazoak
- Euskara, integrazio hizkuntza
- Arrazakeria
- Bizitzako ametsak eta erronkak
Kultur aniztasunaz esperientzia pertsonala
-
Arroza eta dilistak yogurtarekin
Fariba Sheikhan Uriarte (1988) Gernika, Euskal Herria
Irango ohituretatik soilik gastronomikoa gorde dute. Hango bizitza lasaiagoa dela dio, egunerokotasunean familia gehiago elkartzen dela.
-
Ehun urte aurrera egitea bezala
Zishan Tariq (1993) Pakistan, Pakistan
Bizimodu aldaketa handia izan zen Pakistandik hona. Ehun urteren parekoa. Argirik ez zuten bera jaio zenean. Bere herrian telebista zuten bakarrak ziren, eta herri guztia biltzen zen. Emakumeak txofertzan ikustea arraroa egiten zitzaion.
-
Pakistandik erlijioa eta hizkuntza gorde ditu
Zishan Tariq (1993) Pakistan, Pakistan
Pakistandik mantendu duena erlijioa da. Musulmana da. Bere hizkuntza ere galdu egin zuen, baina gero berreskuratu egin du. Pakistandik zetozenei euskara irakasten zien, eta haiek berari jatorrizko hizkuntza. Ez daki urdueraz eta punjaberaz idazten.
-
Urduera eta punjabera berreskuratzeko prozesua
Zishan Tariq (1993) Pakistan, Pakistan
Urduera eta punjabera berreskuratzeko prozesua nolakoa izan zen. Erlijioaren bitartez ikasi zuen, lagunekin hitz egiten, ordenagailuan irakurtzen... Pakistango lagun asko ditu eta haiekin egoten da.
-
Musulman praktikantea da
Zishan Tariq (1993) Pakistan, Pakistan
Musulmana da, eta orain erlijioak agindutakoa betetzen hasi da.
-
Ez du Gineako ohiturarik gorde
Wednesday Silva Lopez (1976) Bissau, Ginea Bissau
Ez du Ginea Bissauko ohiturarik mantendu. Arroza da plater nagusia han, hemen ogia bezala. Baina Wednesdayk noizean behin bakarrik jaten du arroza. Erlijio aldetik antzeko ospakizunak dituzte Ginea Bissaun, musulmanen "arkumearen jaia" kenduta. Musika bai, entzuten du, baina ez dauka norekin dantzatu.
-
Jatetxe txinarra
Ding Chen Yin (1995) Arrasate, Euskal Herria
Jatetxe txinatarra dute Arrasaten. Txinako gastronomia hemengora egokitu dute.
-
Jatetxe txinarra (mandarineraz)
Ding Chen Yin (1995) Arrasate, Euskal Herria
Txinako gastronomia hemengora egokitu dute beren jatetxean. (mandarineraz)
-
"Udaberriko biribilkia"
Ding Chen Yin (1995) Arrasate, Euskal Herria
"Udaberriko biribilkia" ez da frijituta jaten Txinan.
-
Jan batzuk jatea kosta
Elisabeth Wassa Isimba (1978) Kinshasa, Kongo
Hasieran kosta egiten zitzaion Euskal Herriko janari batzuk jatea: entsaladako letxuga, txipiroiak, mariskoa...
-
Abenduaren 31tik urtarrilaren 3ra, Japoniako ospakizuna
Etsuko Oku (1956) Chiba, Japonia
Japoniak mantendu dituen ohiturak: abenduaren 31tik urtarrilaren 3ra dira bertako jai garrantzitsuenak, eta pasta japoniar batzuekin ospatzen dute.
-
Euskal ohiturak bereganatzen
Helen Groome (1958) Erresuma Batua, Ingalaterra
Helen etorri zenetik murgildu zen euskararen aldeko zenbait ekintza edo ohituretan, hala nola, Korrika, ibilaldiak (Kilometroak)...
-
Arrazakeria, gutxi I
Helen Groome (1958) Erresuma Batua, Ingalaterra
Pertsonalki behin izan zuen arrazakeriarekin loturiko arazo bat, bestela ez. Bere iritziz, Euskal Herrian arrazakeria gutxi dago.
-
Arrazakeria, gutxi II
Helen Groome (1958) Erresuma Batua, Ingalaterra
Pertsonalki behin izan zuen arrazakeriarekin loturiko arazo bat, bestela ez. Bere iritziz, Euskal Herrian arrazakeria gutxi dago. Garai batean, ordea, egon zen arrazakeria gehiago.
-
Sistema integrazioaren aurkakoa da
Helen Groome (1958) Erresuma Batua, Ingalaterra
Euskarari dagokionez, euskara ikastea gomendatuko lieke Helenek beste etorkinei. Bestetik, uste du guettoetan bizitzeko ohitura handirik ez dagoela Euskal Herrian, eta egotekotan, gizarte arazoa dela, ez atzerritarrena.
-
Bizitza sozial aktiboa Euskal Herrian II (polonieraz)
Janusz Borkowski (1984) Suwaki, Polonia
Euskal Herrian bizitza sozial aktiboagoa, Polonian baino. Polonieraz hitz egiten du.
-
Otoitz egiteko mezkitak
Sara El Houssiny (1986) El Cairo, Egipto
Musulmana da, eta Donostiako erdigunean mezkitarik ez dagoela dio. Gainera, marokoarrak izaten dira gehienak, eta ez du haiek otoitzerako darabilten arabiera oso ondo ulertzen.
-
Tortilla patata, asteazkenero
Sara El Houssiny (1986) El Cairo, Egipto
Egipton familiak gehiago elkartzen dira hemen baino, baina beraiek hemen ere familia euskaldun batekin asteazkenero elkartzen dira, patata tortilla jateko.
-
Antzeko ohiturak Bulgarian eta Euskal Herrian
Radi Stoyanova (1999) Bulgaria, Bulgaria
Bulgaria eta Euskal Herria alderatzen ditu, bulgarieraz hitz egiten. Bere esanetan, ohitura oso antzekoak daude bietan.
-
Antzeko bizimodua gazteek Bulgarian eta Euskal Herrian
Radi Stoyanova (1999) Bulgaria, Bulgaria
Bulgariako gazteen bizimoduaren eta Euskal Herrikoaren arteko alde bakarra "lokal" edo "gazteleku"-ak egotea da. Bulgarian ez dago horrelakorik.
-
Euskara ulertu bai, baina erabili gutxi
Radi Stoyanova (1999) Bulgaria, Bulgaria
Euskara ikasten saiatu den arren, ez du erabiltzeko erraztasunik. Elkarrizketa batean euskara ulertzen du, baina erantzuna gaztelaniaz ematen du. Buruz dakizki esaldi batzuk, adibidez: "komunera joan naiteke?", "ez dut ulertzen", "kaixo", "zer moduz?"...
-
Inguruan bizi diren korearrak
Eunhye Kim (1973) Seul, Hego Korea
Duela bost urte korear bakarar zela uste zuen, baina gero emakume korear bat ezagutu zuen, eta hark zazpi korear aurkeztu zizkion. Horietako hiru Donostian bizi dira. Urte berri korearra ospatzen dute elkarrekin.
-
Urte berri korearra
Eunhye Kim (1973) Seul, Hego Korea
Urte berria otsailean ospatzen dute normalean, egutegi txinatarrean bezala. Ospakizuna azaltzen du. Umeek ere jolas tradizionalak ikasten dituzte.
-
Fermentazioaren erabilera Koreako gastronomian
Eunhye Kim (1973) Seul, Hego Korea
Koreako gastronomiaz hitz egiten du: fermentazioa asko erabiltzen dute. Txinan bezala, arroza asko darabilte, baina haiek baino olio gutxiago.
-
Kaldereroak Errumaniakoak, ez Hungariakoak
Edina Eszter (1977) Hungaria, Hungaria
Kaldereroen kantua Hungarian ez da ezagutzen: lehen aldiz hemen entzun zuen. Hungariatik datozen kaldereroak, hartzarekin... hura ez dela horrela. Pentsatzen du, Transilbaniako (Errumania) jendea izango zela, lehen Hungaria baitzen.
-
Herbeheretan eta Donostian desberdinak
Marlijn Van Ijzeren (1978) Amersfoort, Herbehereak
Herbeheretan jendea Euskal Herrian baino direktoagoa dela dio. Atzerritar izateagatik Donostian zailagoa da adiskideak egitea, Marlijnen ustez.
-
Hizkuntza eta ordutegia desberdinak Herbeheretan eta Euskal Herrian
Marlijn Van Ijzeren (1978) Amersfoort, Herbehereak
Nederlanderaz hitz egitearen falta igartzen du. Herbeheretako ordutegia eta Euskal Herrikoa ez dira berdinak, ohiturak aldatzen dira. Jatorrizko lurraldean, jendearekin kontaktu gehiago duela nabaritzen du.
-
Skypetik lituanieraz
Ruta Grinyte (1986) Lituania, Lituania
Hemen, lituaniera soilik bere familiarekin skypez eta bisitan etorri den lagunen batekin hitz egiten du.
-
Donostian bigarren aldia du, tailer batzuk ematen
Acharya Lama Sönam Rabgye (1973) Nepal, Nepal
Bigarren aldia Donostian. Aurretik ere meditazioaren inguruko jardunaldi batzuk ematera etorri zen. Meditazio mota honek asko laguntzen die bertakoei; izan ere, garai latzak bizitzen ari gara, estresa, presioak, lana... bere teknikekin emozio txar horiek murriztea lortzen da. Gero eta jende gehiago dago hemen, mendebaldean, budismoan interesa dutenak.
-
Budismoa: hizkuntza unibertsala
Acharya Lama Sönam Rabgye (1973) Nepal, Nepal
Budak dio pertsona guztiak berdinak garela, bere filosofiak munduko bakea du ardatz, eta hori lengoaia bat bezala izan daiteke, denok bata besteon beharra baitugu. Gaur egun, puntu horiek, ordea, ez dira jarraitzen edo ulertzen, horregatik dago gizartea dagoen egoeran.
-
Jojk, samien kanta tradizionalak
Arnulf Soleng (1955) Norvegia, Norvegia
Jojk kanten berezitasunei buruz hitz egiten du (samieraz eta ingelesez); zer desberdintasun duten ohiko abestiekin alderatuta. Jojk samien kanta tradizionalak dira.
-
Belaunaldiz belaunaldi eta ahoz aho
Arnulf Soleng (1955) Norvegia, Norvegia
Jojk kantak ahoz aho transmititzen dira, belaunaldiz belaunaldi. Ez du idatzizko tradiziorik.
-
Kanpora joateko beharrik ez euskaldunek
Laura Lizuma (1988) Mazsalaca, Letonia
Orokorrean Euskal Herriko jendea oso gutxi arrieskatzen dela dio. Ez dutela kanpora joateko beharrik sentitzen, Euskal Herrian errotuta daudelako. Hori da gutxien gustatzen zaiona Laurari Euskal Herritik.
-
Kultur aniztasuna gustuko
Ashish Dsouza (1982) Munbai, India
Kultura ezberdinak ezagutzea gustatzen zaio. Sei urte daramatza Danimarkan bizitzen, eta Europako hainbat herrialdetan egon da, eta ez da sekula etorkin sentitu.
-
Nolakoak dira euskaldunak?
Chuserra Barrios Irache (1980) Zaragoza, Espainia
Euskaldunak itxiak diren ala ez pertsonen arabera dela dio Chuserrak. Hala ere, igartzen du aldea Zaragoza eta Euskal Herriko jendearen artean. Euskarak intregatzen lagundu izan dio.
-
Jendea, ohiturak eta kultura faltan ematen ditu
Chuserra Barrios Irache (1980) Zaragoza, Espainia
Bere herrialdetik jendea faltan ematen du. Zaragozako ohiturak eta kultura ere faltan ematen ditu.
-
Nafar aragoierari aitortza
Chuserra Barrios Irache (1980) Zaragoza, Espainia
Faltan ematendu Nafarroan nafar aragoierari bere tokia eskaintzea. Erromantzea baino ez dute aipatzen.
-
"Nire bizitzako aldaketarik onena izan da hona etortzea"
Aleks Milovanovic (1972) Novi Sad, Serbia
Lehen hilabeteetan hoberako aldaketa bizi izan zuen. Oso lasaia da, polita, txikia, zerbitzu asko ditu...
-
"Nire bizitzako aldaketarik onena izan da hona etortzea" (serbieraz)
Aleks Milovanovic (1972) Novi Sad, Serbia
Lehen hilabeteetan hoberako aldaketa bizi izan zuen. Oso lasaia da, polita, txikia, zerbitzu asko ditu... (serbieraz)
-
Desberdintasun kulturalak
Sebastien Cartier (1970) Lyon, Frantzia
Zumaian jendea kalean bizi da. Frantzian, berriz, ez. Jateko ohiturak, elikagaiak etab. ere ezberdinak dira.
-
"Txikiteoak asko harritu ninduen"
Adina Olaru (1982) Sibiu, Errumania
Zumaian kalean Errumanian baino ume gehiago daudela dio. Kaleko bizitzak eta txikiteoak harritu zuen gehienbat.
-
"Hemen dena kontrolaturik dago"
Monserrat Mbasogo (1984) Niefang, Ekuatore Ginea
Bertako ordenak, antolaketak, harritu zuen bereziki.
-
"Integratzea ez zen erraza izan"
Monserrat Mbasogo (1984) Niefang, Ekuatore Ginea
Zumaiara egokitzea oso zaila izan zen beretzat, bertako bizitza oso ezberdina delako.
-
"Elkartasuna falta da"
Lucy Ferreira (1979) Salvador de Bahia, Brasil
Brasileko bizimodua oso ezberdina da. Han izugarrizko elkartasuna dagoela dio, hemen ez hainbeste. Han dena elkarbanatzen da.
-
"Elkartasuna falta da" (portugesez)
Lucy Ferreira (1979) Salvador de Bahia, Brasil
Brasileko bizimodua oso ezberdina da. Han izugarrizko elkartasuna dagoela dio, hemen ez hainbeste. Han dena elkarbanatzen da (portugesez).
-
Elkartasunaz hitz batzuk (portugesez)
Lucy Ferreira (1979) Salvador de Bahia, Brasil
Elkartasuna Brasilen (portugesez).
-
Gauza asko ikasi ditu Zumaian
Maimouma Bassoum (1986) Podor, Senegal
Gauza asko ikasi ditu hemen: irakurtzen, idazten...
-
"Euskaldunak oso tradizionalak dira"
Irina Tichtchenko (1971) Krasnodar, Errusia
Euskaldunak oso tradizionalak direla dio, tradizioa haien identitatearen parte dela. Zirkuluak nahiko itxiak dira.
-
"Euskaldunak oso tradizionalak dira" (errusieraz)
Irina Tichtchenko (1971) Krasnodar, Errusia
Euskaldunak oso tradizionalak direla dio, tradizioa haien identitatearen parte dela. Zirkuluak nahiko itxiak dira (errusieraz).
-
Errusiar ohiturak gordez
Irina Tichtchenko (1971) Krasnodar, Errusia
Errusiar ohitura batzuk gordetzen dituela uste du: ordutegia, janaria...
-
"Errusian asteburutan ere lan egiten da"
Irina Tichtchenko (1971) Krasnodar, Errusia
Ordutegira ohitzea asko kostatu zitzaion, batez ere dendetakora.
-
Zerk harritu zintuen gehien?
Giovanni Zanon (1967) Male, Trento, Italia
Izateko eran nahiko antzekoak garela sentitu du, baina kalean egiten den bizitzak harritu zuen batez ere.
-
Zerk harritu zintuen gehien?(italieraz)
Giovanni Zanon (1967) Male, Trento, Italia
Izateko eran nahiko antzekoak garela sentitu du, baina kalean egiten den bizitzak harritu zuen batez ere (italieraz).
-
"Euskal Herriko sozializazoa desberdina da"
Willem Prinse (1962) Heerle, Herbehereak
Euskaldunak jatorrak direla dio, gustura dago haien artean. Kulturalki holandarrekin konparatuz, sozializazioa ezberdina da, Holandan ez baita koadrilan ibiltzen.
-
Senegaldik Zumaiarako aldaketa handia izan al da?
Ridial Diame (1986) Fimela, Senegal
Kultura batetik besterako saltoa handia da edonorentzat. Desberdintasun kulturalak ulertu ere errespetatu behar direla dio.
-
Senegaldik Zumaiarako aldaketa handia izan al da? (serereraz)
Ridial Diame (1986) Fimela, Senegal
Kultura batetik besterako saltoa handia da edonorentzat. Desberdintasun kulturalak ulertu ere errespetatu behar direla dio.
-
Beloarekin gatazkarik Zumaian?
Mohamed El Idrissi () Alhucemas, Maroko
Beloarekin gatazkarik ez da izan Zumaian; bakoitzaren kultura errespetatu behar dela dio.
-
Zerk harritu zintuen gehien?
Attila Csaki (1980) Nyiregyhaza, Hungaria
Janaria oso ezberdina da, baita jendearen izaera ere. Euskara eta gaztelania (biak) hitz egiteak harritu zuen, Hungarian bakarra hitz egiten baita.
-
Nolakoak dira euskaldunak?
Attila Csaki (1980) Nyiregyhaza, Hungaria
Hasiera batean hotzak dirudite, baina behin ezagututa oso jende ona dela dio, asko laguntzen duen jendea dela.
-
Ramadana Zumaian
Jamel Djellaoui (1967) Cherchell, Aljeria
Batzuk jatorrira itzultzen dira.
-
Zumaiako zerk harritu zintuen gehien?
Jamel Djellaoui (1967) Cherchell, Aljeria
Ezberdintasun kulturala handia da, baina komunean duguna begiratu behar duela dio.
-
Musulmanen otoitzak
Sire Damba (1979) Kedougou, Senegal
Gizonezkoak mezkitara joaten dira ostiralero. Emakumeak ez. Berak etxean egiten du otoitz. Lanean ibilita ez da erraza otoitz orduak betetzea.
-
Gautemalan 21 hizkuntza maia daude
Olga Sitan Miculax (1982) Patzun, Guatemala
Guatemalan 21 hizkuntza maia hitz egiten dira. Bere hizkuntzaren jatorria Mexikon dago. Jatorri berdinetik datozen hizkuntzen artean errespetua dago.
-
Ezkontzaren gorabeherak
Truc Phuong Truong Thi (1973) Dalat, Vietnam
Handik urtebetera itzuli zen senarra Vietnamera. Ezkontza paperak egiten hasi zen, berari ezer esan gabe. Vietnamen gurasoei eskatu behar zaie baimena, eta joan zen hara ere. Ondo pentsatzeko esan zioten, zaila izango zela. Vietnamen ezkondu ziren.
-
Vietnamgo gastronomia eta hemengoa
Truc Phuong Truong Thi (1973) Dalat, Vietnam
Hemengo janaria eta Vietnamgoa, biak prestatzen ditu. Baionara joaten da erosketak egitera, eta han lortzen ditu jaki batzuk. Txinatar asko etorri da azken urteetan eta gero eta denda gehiago dago.
-
Katalanen kolektiboaren parte
Jordi Estivill i Castany (1985) Bartzelona, Katalunia
Ekintza sozialetan aktiboki hartzen du parte.
-
Euskaldunekin komunikatzeko aukera
Aritz Branton (1964) Malmesbury, Ingalaterra
Euskarak euskaldunekin komunikatzeko aukera eman dio, euskal literatura eta baita hausnartzeko aukera ere.
-
Aniztasunaren definizioa
Aritz Branton (1964) Malmesbury, Ingalaterra
Aniztasuna pertsona edo kultura askoren iritziak eta eraginak onartzea izan daiteke. Euskaran aniztasuna zer den argi ikusten da, euskalkietan hain zuzen. Hizkuntza aniztasunak hizkuntza guztiak baliogarriak direla ulertzeko balio du.
-
Budismoa
Shakti Tamang Moktan (1986) Lalitpur, Nepal
Erlijio aniztasun handia dago Nepalen. Shaktiren familia budista da. Buda Nepalen jaio zela esaten da eta jende asko joan ohi da haren jaioterria omen den Lumbini herrira.
-
Nepaleko bandera
Shakti Tamang Moktan (1986) Lalitpur, Nepal
Nepaleko banderaren esanahia azaltzen du. Kolore urdinak lasaitasuna esan nahi du; gorriak, aldiz, odola. Ilargi bat eta eguzki bat daude. Jainkoa irudikatzen dutela uste da. Berezitasun nabarmenena, banderak bi triangeluren forma duela da.
-
Nepaleko janzkera tradizionala
Shakti Tamang Moktan (1986) Lalitpur, Nepal
Ospakizun nazionaletan tipikoa den janzkera erakusten du. Hala ere, etnia bakoitzak bere janzkera dauka.
-
Nepaleko plater tipikoa
Shakti Tamang Moktan (1986) Lalitpur, Nepal
Nepalen ohikoa da plater bakarrean jaki desberdinak prestatzea: arroza, barazkiak, dilistak, okela curryarekin, entsalada eta jogurta. Bakoitza nola prestatzen den azaltzen du.
-
Nepaleko ospakizun bereziak: Dashain eta Tihar
Shakti Tamang Moktan (1986) Lalitpur, Nepal
Nepalen komunitate ezberdin asko daude eta bakoitzak bere ospakizunak ditu. Baina bada ospakizun nazional bat, "Dashain" deiturikoa. 15 egun irauten du. Beste festa ezagun bat "Tihar" da. Bekokian "tika" bat ipini ohi diote anai-arrebek elkarri. "Tika"-ren koloreei buruz azalpenak ematen ditu. Bilbon nepaldar gehiago dagoenez, hara joan ohi dira urtero "Dashain" elkarrekin ospatzera.
-
"Dandi-biyo" jolasa
Shakti Tamang Moktan (1986) Lalitpur, Nepal
Nepaleko jolas bat azaltzen du, "Dandi-biyo", euskal "Txirikiletan" jolasaren antzekoa.
-
Kanika jolas bat
Adrian . (2008) Eibar, Euskal Herria
Kanika jolas bat, etxean egina. Mexikoko barraketan ohikoak dira, baina tamaina handian.
-
"Pollera", Boliviako jantzi tradizionala
Axel . (2007) Bolivia, Bolivia
Jantzi tradizionalak. Bolivian gona luzeari "pollera" esaten diote. Koloretakoa izaten da. Buruan txapel modukoa janzten da. Emakumeek bakarrik eramaten dute arropa tradizionala.
-
Boliviako janari tipikoak
Axel . (2007) Bolivia, Bolivia
Bolivian ohikoa da janari pikantea baina Axeli ez zaio gustatzen. Amak Boliviako plater batzuk egin ohi ditu: "picante de pollo", oilaskoa barazki saltsarekin, edo "cuñapé", gaztaz beteriko opila.
-
Kongoko jantzi koloretsuak
Stefia . (2010) Elgoibar, Euskal Herria
Kongon askotan janzten dira koloretako zapiekin. Stefiak ere jantzi ohi du amak egindako soinekoa ospakizunen batetara joatean.
-
"What's the time, Mr Wolf?" jolasa
Abbie White (1989) Belfast, Ipar Irlanda
"What's the time, Mr Wolf" jolasari buruzko azalpenak ematen ditu.
-
Jai egunetako gosari tipikoa
Abbie White (1989) Belfast, Ipar Irlanda
Jai egunetan egiten dituzte hain ezagunak zaizkigun gosari tipiko horiek: ogi mota desberdinak, hirugihar txigortua, saltxitxak, arrautzak, barrengorriak, etab. Ingalaterra, Irlanda eta Eskoziako gosariaren arteko desberdintasunei buruz dihardu.
-
St Patric's Day da gehien ospatzen den jai eguna
Abbie White (1989) Belfast, Ipar Irlanda
Ez da Euskal Herrian bezain beste jai egunik izaten: Gabonak, Halloween eta, batez ere, St Patric's Day eguna ospatzen dituzte. Martxoan izaten da azken hau.
-
Puru habanoak eta rona
Reiner Marrón Arnau (1977) La Habana, Kuba
Puru habanoak eta rona dira Kubako irudia. Hala ere, geroz eta jende gutxiago ikusten da puruak erretzen. Dantzarako musika, dominoa eta ron botilak ezinbesteko dituzte lagunak elkartzen direnean.
-
"Yaquis"-ak eta bestelako jolasak
Reiner Marrón Arnau (1977) La Habana, Kuba
"Yaquis" jolaserako izartxoen moduko 10 piezak eta pilota bat dira beharrezkoak. Azalpenak ematen ditu. Sokasaltoan edo txingoka ere aritzen dira haurrak, neskak gehienetan. Puxtarriekin jolasten dute mutilek. Futbola edo beisbola dira ezagunenak Kuban.
-
"Arroz congrí" plater tipikoa da baina "arroza Kubako eran" ez da existitzen
Reiner Marrón Arnau (1977) La Habana, Kuba
"Arroz congrí" kubatar plater tipikoari buruzko azalpena. Platano mota asko dago eta modu desberdinetan presta daitezke gainera. Arroza kubatar erara, edo tomatearekin jatea hemen asmatutako platera dela dio: kubatar batentzat astakeria galanta omen da arroza tomatearekin jatea.
-
"Arroz congri" nola egin eta noiz jan: jai egun bereziak
Reiner Marrón Arnau (1977) La Habana, Kuba
"Arroz congrÍ" prestatzeko errezeta. Plater hau egun berezietan jaten da. Asko daude urtean zehar, esaterako urtarrilaren lehen egunean Iraultzaren Garaipenaren Eguna ospatzen da. Egun honetan, hainbat ekitaldi politiko eta kultural antolatzen dira. Abenduaren 24a "Día de las madres" bezala ezagutzen da, abenduaren 31 ere familiarekin egoteko egun berezia da. Martxoak 8ak ere, emakumeen nazioarteko egunak, berebiziko indarra du Kuban.
-
Egiptoarrak, jende alaia
Neama Fawzy Elsayed Abdelnaby (1989) Sidi Besher, Alexandria, Egipto
Egiptoarrak jende alaia dira. Kalean abestea eta dantzatzea gustatzen zaie. Gaur egun hemen bezala janzten dira. Batzuek buruko zapia eramaten dute baina beste batzuk ez. Jantzi tradizionala erakusten du argazki batean, baita faraoien garaikoa ere.
-
Faraoien garaiko mahai-jolas bat
Neama Fawzy Elsayed Abdelnaby (1989) Sidi Besher, Alexandria, Egipto
Faraoien garaiko mahai-jolas bat azaltzen du.
-
Egiptoko plater tipikoak
Neama Fawzy Elsayed Abdelnaby (1989) Sidi Besher, Alexandria, Egipto
"Kunafa" deituriko postrea erakusten du. Aberatsek gosaltzen jaten omen dute. "Ful" barazkiekin egindako platera da. Egiptoko ogia ere erakusten du.
-
"Udaberriko festa", faraoien garaiko ospakizuna
Neama Fawzy Elsayed Abdelnaby (1989) Sidi Besher, Alexandria, Egipto
"Udaberriko festa" faraoien garaikoa da. Egiptoarrak parkeetara joaten dira egun pasa. Parkeetara sartzeko ordaindu egin behar da. Egun horretan, arrautzak margotzen dituzte eta kalean bazkaltzen dute. Egun horretako janari tipikoa arraina izaten da.
-
Alemaniako jaki tipikoak
Rüdiger Schmidt (1967) Hameln, Alemania
Alemaniako iparraldeko jaki tipikoak "currywurst" edo saltxitxak dira. Ketchup eta curry ipintzen zaie gainetik. Hegoaldean, berriz, "schweinshaxe" edo txerri-ukondoa. Eibarren ospatu ohi den "Oktoberfest" jaialdian aurki daitezke bi plater hauek.
-
Erlijio musulmaneko otoitzak
Aisha Ourdi El Alaoui (1989) Er Rashidia, Maroko
Erlijio musulmana praktikatzen du. Egunean 5 aldiz otoitz egin behar dute, Mecara begira. Gaur egun aplikazioak daude Meca non dagoen jakiteko.
-
Ramadana
Aisha Ourdi El Alaoui (1989) Er Rashidia, Maroko
Ramadana zer den eta zertarako egiten den azaltzen du.
-
"Tajin", Marokoko plater tipikoa
Aisha Ourdi El Alaoui (1989) Er Rashidia, Maroko
"Tajin" Marokoko plater tipiko bat da eta etxean prestatu ohi dute. Ontzi berezi batean egiten da eta Marokotik ekartzen dute. Barazkiak eta haragia dira osagai nagusiak. Nola prestatzen den azaltzen du.
-
Kuminoa, Marokon asko erabiltzen den espezia
Aisha Ourdi El Alaoui (1989) Er Rashidia, Maroko
Kuminoa Marokon asko erabiltzen den espezia da. Jaterakoan bota behar da, bestela zaporea galtzen du.
-
Arkumearen eguna
Aisha Ourdi El Alaoui (1989) Er Rashidia, Maroko
Marokoko ohiturak ez dituzte galdu, baina desberdin ospatzen dituzte. "Arkumearen eguna" zer den azaltzen du; Ramadanaren ondoren izaten da. "Halal" erara hil behar izaten da arkumea.
-
Senegaleko soinekoa
Sebinda . (2010) Eibar, Euskal Herria
Senegaleko soineko bat erakusten du. Egun berezietan janzten da.
-
Senegaleko plater tipiko bat
Sebinda . (2010) Eibar, Euskal Herria
Senegaleko plater tipiko bat erakusten du. Pikantea ez zaio gustatzen Sebindari.
-
Ospakizunetarako jantzi berezia
Maitane . (2009) Eibar, Euskal Herria
Ospakizunetan janzten duten arropa berezi bat erakusten du, eskuz egina.
-
Urte Berri txinatarra
Yu Shuan . () Eibar, Euskal Herria
Urte Berri txinatarra nola ospatzen duten azaltzen du. Familia afari batean elkartzen da eta opariak egiten dizkiote elkarri.
-
Janari txinatarra
Yu Shuan . () Eibar, Euskal Herria
Txinan normalean bakoitzak arroz plater bat izaten du eta beste janari guztia mahaiaren erdian partekatzen da. Pekinen ohikoa da ahatea jatea. Yu Shuanen etxean prestatzen dituzten platerak aipatzen ditu. Bere gustukoenak zein diren esaten du. Txerria asko jaten da Txinan.
-
Soja saltsa sukaldean asko erabiltzen da
Yu Shuan . () Eibar, Euskal Herria
Soja botila bat erakusten du, Bilboko txinatar jakien denda batetik ekarria. Zertarako erabiltzen den azaltzen du.
-
Txinatar goxokiak
Yu Shuan . () Eibar, Euskal Herria
Txinatar goxoki batzuk erakusten ditu.
-
Zotz txinatarrak
Yu Shuan . () Eibar, Euskal Herria
Zotz txinatarrak erakusten ditu. Egurrezkoak edo metalezkoak izan daitezke. Yu Shuanek egunero afaltzen du zotzekin.
-
Mahai-jolas txinatar bat
Yu Shuan . () Eibar, Euskal Herria
Mahai-jolas txinatar bat azaltzen du.
-
Marokoko janari tipikoak
Mohamed . (2008) Eibar, Euskal Herria
Kuskusa Marokoko plater tipiko bat da. Osagaiak aipatzen ditu. Tajina ere ezaguna da.
-
Matea, Argentinako edari ezaguna
Debora Carla Acosta (1987) Boca, Buenos Aires, Argentina
Matea nola prestatzen den azaltzen du. Mikatza izan ohi da, baina gaur egun beste zapore batzuekin nahastuta ere saltzen da. Edateko erabiltzen diren ontziak material ezberdinetakoak izaten dira. Matea hotza ere edaten da, batez ere iparraldean, eta "tereré" deitzen zaio. Eguneko edozein momentutan hartzen da matea.
-
Jantzi tradizionalak
Debora Carla Acosta (1987) Boca, Buenos Aires, Argentina
Gizon eta emakumeen jantzi tradizionalak erakusten ditu. Ospakizun berezietan janzten dituzte.
-
Maiatzaren 25eko ospakizuna
Debora Carla Acosta (1987) Boca, Buenos Aires, Argentina
Maiatzak 25eko iraultzaren ospakizuna da Argentinako festarik garrantzitsuena. Nola janzten diren eta zer jaten duten aipatzen du.
-
"Locro", egun berezietako platera
Debora Carla Acosta (1987) Boca, Buenos Aires, Argentina
"Locro" zer den azaltzen du. Egun berezietan jan ohi da.
-
Alfajorea, gozoki tipikoa
Debora Carla Acosta (1987) Boca, Buenos Aires, Argentina
Alfajoreak Argentinako gozoki tipikoa dira. Mota askotakoak daude.
-
Senegaleko aniztasuna
Rokhaya Diaw () Dakar, Senegal
Senegal Afrikako kostaldeko herrialde bat da. Aniztasun handia dago, bai kulturalki, bai janari edo janzkera aldetik ere. Gambia Senegal "barruan" kokatua dagoela esan daiteke. Senegalen erlijio musulmana da nagusi baina katolikoak ere badaude eta bi erlijioetako festak batera ospatzen dituzte, arazorik gabe.
-
Senegaleko janari tipikoak
Rokhaya Diaw () Dakar, Senegal
"Thieboudienne" izeneko platera da Senegaleko ezagunena. Arroza, arraina eta barazkiak ditu. Kakahuete saltsa ere tipikoa da; "maafé" izeneko platera egiteko erabiltzen da.
-
Senegaleko ohiturak mantentzen saiatzen dira
Rokhaya Diaw () Dakar, Senegal
Senegaleko ospakizunak egiten jarraitzen dute hemen ere. Senegalen larunbatero emakumeak elkartu eta askaria egiten dute norbaiten etxean, festa giroan. Seme-alabei hango ohiturak helarazten saiatzen dira.
-
Ramadanaren zentzu solidarioa
Rokhaya Diaw () Dakar, Senegal
Erlijio musulmanekoak dira eta etxean egiten dute otoitz. Ramadana egin ohi dute. Solidaritatezko ekintza moduan ulertzen dute.
-
Senegaleko musika tresna bat
Rokhaya Diaw () Dakar, Senegal
Senegaleko danbor txiki bat erakusten du. Festetan erabili ohi da.
-
Senegaleko jantziak
Rokhaya Diaw () Dakar, Senegal
Senegaleko soineko batzuk erakusten ditu. Ospakizun berezietan erabiltzen dira. Ostiralak bereziak izaten dira Senegalen.
-
Senegaleko jolas bat
Awa Balla . (2011) Rokhaya Diaw () Eibar, Euskal Herria
Senegaleko jolas bat erakusten dute ama-alabak.
-
Senegaleko abesti bat
Awa Balla . (2011) Rokhaya Diaw () Eibar, Euskal Herria
Senegaleko abesti bat kantatzen dute ama-alabak.
-
Ilean txirikordak nola egiten diren
Estrella . (2010) Elgoibar, Euskal Herria
Txirikordak ilean nola egiten diren erakusten du Estrellak.
-
"A canoa virou" kanta-jolasa
Simone De Sousa (1972) Pernambuco, Recife, Brasil
"Cantigas de roda" deituriko kanta-jolasak tipikoak dira Brasilen. Haurrak borobilean esertzen dira jolasteko. Indioek erabiltzen zituzten kanoekin lotura duen jolas bat azaltzen du: "A canoa virou".
-
"Brigadeiro", Brasilgo goxoki tipikoa
Simone De Sousa (1972) Pernambuco, Recife, Brasil
"Feijoada" oso plater tipikoa da Brasilen, hemengo babarrunen antzekoa. Umeen artean goxoki ezagunena "brigadeiro"-a da. Esne kondentsatua eta txokolatearekin egiten da.
-
Brasilgo inauteriez saltzen den irudia
Simone De Sousa (1972) Pernambuco, Recife, Brasil
Brasilgo inauteriei buruz saltzen den irudia, arropa gutxi daramaten emakumeena da. Baina samba eskoletan milaka parte-hartzaile egoten dira eta hauetatik bi emakume bakarrik izaten dira arropa gutxirekin ateratzen direnak. Hala ere, Simoneren eskualdean desberdinak dira inauteriak. Dantza bereziak egiten dituzte, "frevo" deiturikoa adibidez.
-
Brasilgo kondaira zahar bat
Simone De Sousa (1972) Pernambuco, Recife, Brasil
Brasilen uretan sortzen den "Victoria Regia" izeneko loreari buruzko kondaira.
-
Italiako jolas zahar bat: "bost harritxoak"
Emilio Malvaso () Calabria, Italia
Bost harritxorekin egiten den jolasa azaltzen du, tortolosen jolasaren antzekoa.
-
Pizza nola prestatzen den
Emilio Malvaso () Calabria, Italia
Emiliok sarritan egiten du etxean pizza. Nola egiten den azaltzen du.
-
Ravioliak eta beste italiar jaki tipiko batzuk
Emilio Malvaso () Calabria, Italia
Ravioliak nola prestatzen dituen azaltzen du. Risottoa (arroza) ere prestatu ohi du. Saltsa ezberdinak. Postreak.
-
"Ferragosto" eta Epifania
Emilio Malvaso () Calabria, Italia
Italiako bi festa nagusienak: "Ferragosto" egunean (abuztuak 15) egunpasa joan ohi dira italiarrak; Epifania egunean (urtarrilak 6), Befana izeneko sorginak opariak ekartzen dizkie haurrei.
-
Kataluniako txikitako jolasak
Quico Pugès Suárez (1981) Vic, Bartzelona, Katalunia
"Harri, orri, ar" jolasa Katalunian ere egiten da; han "Pedra, paper, tisora" deitzen da. Txikitan jolasten zuten beste joko bat, "Arranca cebes" (tipulak atera) azaltzen du.
-
Kataluniako plater tipikoak
Quico Pugès Suárez (1981) Vic, Bartzelona, Katalunia
Kataluniako plater tipikoak: "Pa amb tomàquet" (ogia tomatearekin) eta "Calçots" (tipulak).
-
Sant Jordi eguna
Quico Pugès Suárez (1981) Vic, Bartzelona, Katalunia
Sant Jordi egunean (apirilak 23) tradizioa da arrosa eta liburuak oparitzea. Egun horretan ikastetxeetan literatur sariak ere ematen dira. Kataluniar kultura eta hizkuntza bultzatzen duen festa da.
-
"Castellers"-ak, aniztasunaren adibide
Quico Pugès Suárez (1981) Vic, Bartzelona, Katalunia
"Castellers"-ek (gizaki dorreek) ezaugarri desberdinetako jendea elkartzen dute, eta aniztasunaren adibide polita dira.
-
Kataluniar jantzi tradizionalak
Quico Pugès Suárez (1981) Vic, Bartzelona, Katalunia
"Barretina" kataluniar txapel tipikoaren historia azaltzen du. "Espardenya"-k (abarketak) espartzuzkoak izaten dira.
-
"Tió de nadal", gabonetako opariak ekartzen dituen enborra
Quico Pugès Suárez (1981) Vic, Bartzelona, Katalunia
"Tió de nadal"-en tradizioa azaltzen du: gabonetan, "kaka egin" eta opariak ateratzen dituen enborra. Garai bateko Olentzerorekin antzekotasunak baditu.
-
Ramadana zer den azaltzen du
Hassun . () El Aaiun, Mendebaldeko Sahara
Ramadana azaltzen du. Txerrikirik ez dute jaten, ezta "halal" moduan hil ez den animaliarik ere.
-
Saharako ospakizun garrantzitsuenak
Hassun . () El Aaiun, Mendebaldeko Sahara
Saharako ospakizun garrantzitsuenak: Eid al Fitr (Ramadanaren amaiera), Aid el Kebir (bildotsaren festa)
-
Albaniako arropa tradizionala
Sadina . (2009) Puka, Albania
Albaniako arropa tradizionala erakusten du, familiako argazki batzuetan.
-
Albaniako plater tipikoak
Sadina . (2009) Puka, Albania
Albaniako plater tipiko bat "byrek" deitzen den kalabazaz edo barazkiz beteriko pastel bat da. Gabonetan jaten den postre tipikoa "bakllava" da.
-
Meskitan egiten dituzten ekintzak
Imane Merini (1992) Oujda, Maroko
Elgoibarko komunitate musulmanean elkar laguntzen dute eta ospakizunak ere egiten dituzte. Meskitan elkartu ohi dira. Imanek, adibidez, ingelesa irakasten die haurrei meskitan. Arabieraz idazten eta irakurtzen ere ikasten dute.
-
Erlijio musulmaneko 5 betebeharrak eta Ramadana
Imane Merini (1992) Oujda, Maroko
Erlijio musulmaneko 5 betebeharrak azaltzen ditu. Horietako bat, Ramadana, zer den azaltzen du.
-
"Bildotsaren festa"
Imane Merini (1992) Oujda, Maroko
"Bildotsaren festa", Ramadanetik 2 hilabetera ospatzen dute. Zentzu erlijiosoa dauka: Jainkoari eskainitako sakrifizio bat da. Baina zentzu soziala ere badu: arkumearen erdia familia behartsuei entregatu behar diete. Ohitura da, baita ere, haiek bazkarira gonbidatzea.
-
Harritxoekin egiten den Marokoko jolas bat
Imane Merini (1992) Oujda, Maroko
Harritxoekin egiten den Marokoko jolas bat azaltzen du.
-
Marokoko plater tipikoak: oilasko-pastela eta kuskusa
Imane Merini (1992) Oujda, Maroko
Marokoko plater tipikoak: oilasko-pastela eta kuskusa.
-
Ospakizunak eta ezkontzak
Imane Merini (1992) Oujda, Maroko
Marokon aniztasun kultural handia dago. Ospakizun berezietarako emakumezko janzkerak erakusten ditu. Ezkontzak Marokon.
-
Errumaniako plater tipikoak
Adriana Maria Schiau () Sibiu, Errumania
Errumaniako plater tipikoak: "Sarmale" gabonetan (azarekin bildutako haragia eta arroza) eta "Mamaliga" (arto-irinaz eginiko opila). Zonaldearen arabera janari desberdina jaten da. "Mititei" (saltxitxa modukoak) tipikoak dira azoketako janari-postuetan.
-
Aste Santuko ohitura: arrautzak margotzea
Adriana Maria Schiau () Sibiu, Errumania
Aste Santuan Errumanian ohitura da arrautzak margotzea eta Pazko Igandean lagun edo senideen artean arrautzak elkarren artean kolpatu eta gero jatea. Errumanian Aste Santua hemen baino astebete beranduago izaten da. Arrautzak margotzeko koloretako hauts bereziak egoten dira. Baina Mariak modu naturalean tindatzen ditu, tipula-orriekin batera egosita. Gainera, hostotxoak pegatzen dizkie, marrazkiak egiteko.
-
Ramadan-a, purifikazio hilabete bat
Khalila Lamkhanter Ouafa (1989) Fraita, Maroko
Euskal Herriko eta Marokoko festak eta ohiturak ospatzen dituzte. Marokoko jaiak erlijioarekin lotuta daude. Ramadan-a zer den azaltzen du. Purifikazio hilabete bat da, bizitzan zerbait aldatzeko: besteei lagundu, elikaduran hobetu...
-
Ohitura marokiarrak: errezuak, arkumearen jaia, halal elikagaiak...
Khalila Lamkhanter Ouafa (1989) Fraita, Maroko
Bost aldiz errezatzen dute musulmanek. Meka-ra begira errezatzen dute, alfonbra baten gainean. Arkumearen jaia ere ospatzen dute. Halal elikagaiak. "Halal" hitzak onuragarria esan nahi du.
-
Poloniako Gabonak maite ditu
Karolina Angelika Szczygielska (1998) Lubartów, Polonia
Poloniako ohituren artean, Gabonak ditu atseginen. Euskal Herriarekin alderatuta, Polonian Gabonei sentimendu handiagoa jartzen zaiela iruditzen zaio. Santa Claus-ek ekartzen zituen opariak Polonian eta Olentzerok Zumarragan; naturaltasun osoz bizi zuen ohitura nahasketa hau.
-
Poloniako jakiak prestatzen ditu hemen ere
Michalina Szczygielska (1975) Lubartów, Polonia
Orokorrean, poloniar erako jakiak prestatzen ditu etxean: Pierogiak (enpanadillak), bigos (aza eta haragi mota desberdinak), zopak... Ez daukate hemen prestatzen direnekin inolako zerikusirik.
-
Extremadurako plater tipikoak
Leonor Nogales García (1953) Valle de la Serena, Badajoz, Espainia
Extremadurako platera tipikoak mantendu izan dituzte. Gurasoek "migak" (ogi-mamiak), potajea, gazpatxoa... egiten zituzten. Gisatuak.
-
Bi munduren artean
Leonor Nogales García (1953) Valle de la Serena, Badajoz, Espainia
Gurasoek etxe egin berria utzi behar izan zuten Euskal Herrira etortzeko. Bueltatu zirenean gauzak falta ziren eta ez zegoen beraiek oroitzen zuten moduan. Ilusioa zapuztu zitzaiela dio Leok. Han zeudenean hona bueltatzeko gogoa sentitzen zuten.
-
Amaren herrira udak pasatzera
Jokin Rodriguez Nogales (1982) Zumarraga, Euskal Herria
Umetan amaren herrira ("pueblora") autobusez egiten zuten bidaia. Udak pasatzen zituzten han. Autobuseko ilusio giroa du gogoan. Hemendik eramaten zituzten gauzak eta handik bueltan ekartzen zituztenak. 14 orduko bidaia neketsuak izaten ziten. Bere nortasunaren parte bat handik dator.
-
Hemengo jakiak prestatzen ikasi
Celia Rubio Antolín (1940) Cobos de Cerrato, Palentzia, Espainia
Aitak bi txerri hiltzen zituen eta txerrikiekin egiten zuten lapikokoa. Gaztelan aza bakarrik ezagutzen zuten, ez zerba edo espinakarik; horiek hemen ezagutu zituen. Galdetuz ikasi zuen jakiak nola prestatu.
-
"Karidadeko Benta"
Jon Maia Soria (1972) Urretxu, Euskal Herria
2003an "Karidadeko Benta" musika taldea sortu zuen. Bertsoa zegoen oinarri moduan. Doinuak beste lurralde batzuetatik hartzen zituzten, batez ere Mediterraneo aldekoak. Letretan ere ikusten da kultur aniztasuna.
-
Hogei libururik gora idatzi ditu
Daniel Landart Urruti (1946) ,
Hogei libururik gora idatzi ditu: antzerkiak, poesiak, eleberriak, itzulpenak... baita kantuen hitzak ere.
-
"Karidadeko Benta"
Jon Maia Soria (1972) ,
2003an "Karidadeko Benta" musika taldea sortu zuen. Bertsoa zegoen oinarri moduan. Doinuak beste lurralde batzuetatik hartzen zituzten, batez ere Mediterraneo aldekoak. Letretan ere ikusten da kultur aniztasuna.
-
Munduko ipuinak
Jexux Eizagirre Portillo (1948) ,
Dobera elkartearen bitartez, munduko istorioak biltzen dituzten ipuin batzuk argitaratu zituen. Hauetako istorio batzuk nondik jaso zituen kontatzen du: Saharakoa ("Chertat eta lehoia"), Armeniakoa ("Mozoloaren bidea") eta Senegalgoa ("Txori txikia eta krokodiloa"). Ikastetxeetara joaten ziren bi hizkuntzatan kontatzera.